Kurs analizy składów {podstawowe informacje} nawet dla początkujących i opornych

Postanowiłam przelać na klawiaturę całą moją wiedzę dotyczącą czytania i analizowania składów kosmetyków. Postaram się to robić czytelnie, przejrzyście i ciekawie. Chciałabym, żeby z tego poradnika mógł korzystać każdy. Skorzystam i ja, bo natłok informacji w mojej głowie w końcu zostanie usystematyzowany i poszerzony o znajomość kontrowersyjnego i rakotwórczego działania niektórych substancji, co do tej pory miałam gdzieś. Do dzieła.

Zacznijmy od prostego pytania. Co już wiesz?

Powyżej widzisz skład kosmetyku. Czy potrafisz ocenić, do czego ten produkt może służyć? Czytasz skład od początku do końca czy na odwrót? A może nad poszczególnymi nazwami substancji wyświetlają Ci się żaróweczki z napisami: "emolient", "humektant", "konserwant"?

Zerknij na ten skład jeszcze raz. Jest wyjątkowo prosty, udało mi się taki wybrać. Na moje oko z nazwiska znasz 90% z substancji użytych do jego produkcji, a 100% z nich znasz osobiście, tylko o tym nie wiesz.

Składy czytamy po bożemu - od lewej do prawej, od początku do końca. W dokładnie takiej kolejności, w zależności od ilości, jaka została do produkcji kosmetyku użyta, układane są obcobrzmiące nazwy różnych dziwnych substancji. Tym sposobem w powyższym produkcie najwięcej mamy wody. Oprócz niej kosmetyk zawiera sporo gliceryny. Nie jestem pewna, ale czuję, że te dwie substancje mogą stanowić około połowy produktu. Dalej jest jeszcze kilka innych związków. Wszystko, co w składzie stoi przed "parfum" to znacznie więcej niż 90% produktu. Być może około 98-99%. Tak więc w tym czymś znajdują się zaledwie śladowe ilości keratyny i aloesu.

Substancje dzielimy na kilka grup, w zależności od ich natury i działania. Wyróżniamy:

humektanty

substancje nawilżające {zazwyczaj cukrowce}

emolienty

substancje, które nawilżenie zatrzymują {tłuszcze czyli oleje, silikony}

proteiny

białka, które stanowią budulec skóry i włosów {i tak nie mogą do nich wniknąć, ale mniejsza o}

detergenty

substancje powierzchniowo czynne {służą nie tylko do mycia, czasem ułatwiają wnikanie, czasem robią za emulgatory}

emulgatory

substancje umożliwiające połączenie nawilżaczy i emolientów czyli również substancje powierzchniowo czynne {bo bez nich to tak jak woda z olejem}

zagęstniki

większość składników kosmetyków jest płynna {zbyt płynna, by takiego produktu dało się używać}

różne dobroczynne substancje

wyciągi, ekstrakty, witaminy i wiele innych

filmformery

tak naprawdę to emolienty, ale raczej te złe {to, co zostaje na zewnątrz i oblepia}

konserwanty

jasna sprawa {albo konserwant, albo tygodniowa przydatność do użycia}

substancje zapachowe i barwniki

to, co poprawia nam humor

regulatory pH

to skomplikowana sprawa, ale są niezbędne

Wymieniłam je mniej więcej w takiej kolejności, w jakiej występują w składach, choć to oczywiście zależy od przeznaczenia produktu. Często zdarza się tak, że jedna substancja spełnia kilka różnych funkcji. I mam dla Ciebie dobrą wiadomość - większość kosmetyków opiera się na tych samych substancjach, nie jest ich więc aż tak strasznie dużo, jakby się mogło wydawać.

Ok, Cetearyl Alcohol to po polsku bardziej alkohol cetylostearylowy niż cetearylowy. Dzięki, Zielpy.

Dobrze, więc. Przetłumaczyłam skład na polski, ale trzeba go jeszcze przetłumaczyć z polskiego na nasze. Wiemy, czym jest woda, wiemy też, do czego służy gliceryna. A alkohol cetearylowy? Wydaje mi się, że to substancja z grupy emolientów. Gdybym chciała wiedzieć dokładniej, wpisałabym go w google. Wyrażenie "utwardzony olej palmowy" mi mówi absolutnie wszystko. Chodzi o to, że ktoś wziął olej palmowy i przeprowadził reakcję, w której wyniku otrzymał coś przypominającego konsystencją smalec.

Palmitynian izopropylu to jakiś ester, ale nie mówi mi to nic w sprawie jego działania. Olej sojowy - jasna sprawa. Dimethicone to silikon, którego w większości kosmetyków nie toleruję, natomiast fenoksyetanol jest dość kontrowersyjnym konserwantem i z pewnością jego i każdego kolejnego składnika w produkcie jest niewiele. Sodium Cetearyl Sulfate? Taki detergent w takim produkcie? No cóż, jest go naprawdę mało. A działanie ma zbliżone do SLeS czyli Sodium Laureth Sulfate, tutaj pewnie robi za emulgator.

 

Allantoina jest substancją łagodzącą. Kompozycja zapachowa to też dość oczywista sprawa. Czasem jej nie ma, bo zapachy często uczulają. Ale ja wolę, gdy coś pachnie. Parabeny to konserwanty. Im ich więcej, tym lepiej, bo wtedy w sumie jest ich mniej. Witamina E to antyoksydant. Działa dobrze na skórę, ale również konserwuje kosmetyk. Hydrolizowana keratyna jest białkiem. Hydrolizowaną keratyną jest żelatyna {laminowanie włosów, heloł!}. Mamy jeszcze tyci ilość aloesu. Parabeny. Koniec. Do koszyka z nim.

Właśnie tak analizuję skład. Nigdy się tego nie uczyłam celowo, przypadkowo analizując składy w Google i czytając posty innych posiadłam sporo informacji. To wszystko chciałabym wiedzieć dokładniej, gdyby był to krem do twarzy. Wróciłabym do domu ze zdjęciem składu i w razie potrzeby do sklepu poszłabym drugi raz. Ale to zwykły krem do rąk Isany, za który zapłaciłam trzy złote. W tym przypadku powyższa wiedza  całkowicie mnie satysfakcjonuje.

A co Ty chcesz wiedzieć?

Bo mnie w zupełności wystarczy to, że gdy biorę kosmetyk do ręki, potrafię mniej więcej oszacować jego działanie. Dzięki temu zazwyczaj udaje mi się unikać kosmetycznych bubli i niczego nie muszę wyrzucać do kosza. Wszystko działa, jak należy. To właśnie tego chcę Cię nauczyć

Drugi aspekt to szkodliwość niektórych substancji. Na tym jeszcze się nie znam, ale dowiem się wszystkiego, a Ty dowiesz się tego razem ze mną. Oczywiście ja potraktuję te informacje jako zwykłą ciekawostkę.

 

Na kolejny rozdział Kursu Analizy Składów zapraszam w przyszłym tygodniu, być może już w poniedziałek.

A jeżeli masz jakieś pytania to pytaj śmiało. W miarę możliwości odpowiem. Poza tym będę wiedziała, co interesuje Cię najbardziej i o czym mam pisać w kolejnych częściach.